Het laatste woord.

Rondreis door Bolivia.

De hoogst gelegen internationale luchthaven ter wereld in La Paz, Titicaca, het hoogste bevaarbare meer ter wereld, de langste kabelbaan ter wereld in La Paz, de grootste zoutvlakte te wereld te Uyuni, Potosi de hoogste stad ter wereld. Dit alles heeft men in Bolivia.

De authentieke koloniale dorpjes, de oude zilvermijnstad Potosi, de witte hoofdstad Sucre, de veelkleurige lagunes, de desolate omgeving van de Siloli woestijn met de bizarre rotsformaties, de boottocht op het Titicaca meer met het Isla de la Luna en het Isla del Sol, de Moon vallei te La Paz, lieten onvergetelijke herinneringen na. De immense zoutvlakte, Salar de Uyuna, onder een staalblauwe lucht en de oogverblindende sneeuwwitte zoutvlakte laten onvergetelijke indrukken na.

Geslaagde ontdekking.
De nieuwsgierigheid was geprikkeld om Bolivia als bestemming te kiezen. Dat het een meer dan geslaagde ontdekking was, kunnen we maar enkel bevestigen. We zijn teruggekeerd met een koffer vol herinneringen. De organisatie verliep overal gesmeerd. De chauffeurs en gidsen waren overal en altijd stipt ter plaatse. Nergens diende men te wachten. Een toporganisatie van de locale reisorganisator.

Hoogte tot 4934 meter.

Vanaf het gedeelte voorbij Potosi en Uyuni verbleven we op een hoogte van boven de 4000 meter. Op dag 10 gingen we tot op 4934 meter. Wel kalm en rustig blijven, dan is dit te doen. Indien men door de ijlere lucht, zuurstof tekort zou krijgen, is er in de jeeps zuurstof aanwezig.

Wifi.

In elk hotel, ook midden in een natuurpark, was contact met de buitenwereld mogelijk. Mails lezen, websites raadplegen, 'whatsapp', de blog bijhouden, ... was overal mogelijk. 

Lezen van een blog.

Voor diegenen die nog niet erg vertrouwd zijn met het lezen van de blog volgende informatie. 

De blog leest men vanaf de laatste (jongste) dag en zo terug naar het begin. 

Na een aantal berichten ziet men onderaan de aanduidingen: 

'Nieuwere posts'  'Homepage' en 'Oudere posts'. 

Om verder de oudere posts te lezen, moet men op 'Oudere posts' klikken. 

Er zijn berichten van dag 17, 16, ... tot dag 1.

Indien men de blog opent, ook even de pagina vernieuwen, zodanig dat de juiste en meest recente versie ingeladen wordt.

Dag: 16/17 Bolivia - België

Laatste dag in Bolivia.

Aan al het mooie komt een einde. Mooie sprookjes bestaan, en soms duren ze lang, maar altijd komen ze tot een einde. Dat is ook voor deze rondreis door Bolivia. Het is vandaag tijd om deze rondreis af te ronden. Er staan ons nog 2 vluchten op ons programma. Eén transcontinentale vlucht vanuit Santa Cruz, Bolivia naar Madrid. In Madrid is er nog een vlucht naar Brussel.

Schema voor de terugreis.
Het is nog een lange trip tot thuis. Twee vluchten, waarvan één van 10,5 uren en een kortere van 2 uren. 

• Santa Cruz - Madrid
• Madrid - Brussel

Terugreis van Bolivia naar België:  Santa Cruz - Madrid - Brussel.  

We worden opgehaald aan het hotel te Santa Cruz om 9 uur. Van aan het hotel is het slechts 30 minuten en 17 km rijden tot de luchthaven van Santa Cruz. Deze luchthaven ligt 17 km ten noorden van Santa Cruz.

Luchthaven van Santa Cruz ligt in Viru Viru

Aeropuerto Internacional 'Viru Viru' is de belangrijkste internationale luchthavens van Bolivia. Deze luchthaven is gelegen bij Santa Cruz de la Serra en wordt vaak verkozen boven La Paz, omdat ze minder hooggelegen is en daardoor gemakkelijker te bereiken. Viru Viru is de grootste internationale luchthaven in Bolivia. Er vertrekken meer internationale vluchten dan vanop La Paz. Vooral naar Zuid en Centraal Amerikaanse landen. Naar Europa is er slechts één bestemming: Madrid.

1. Santa Cruz - Madrid.  

Donderdag 16 mei 2024    

Santa Cruz Airport - Madrid   12:20 - 22:40

Het is een vlucht met 'Air Europa', UX026. . 

Een vlucht van 10,5 uur. Toestel Dreamliner Boeing B787-800. 

Zetelverdeling: 3 - 3 - 3.

Dreamliner (?), voor traject Santa Cruz/Bolivia - Madrid.

2. Madrid - Brussel

Vrijdag 17 mei 2024

Madrid - Brussel:  7:30 - 9:30  UX1171

Een vlucht van 2 uur.

Toestel: Boeing B737-800. 

Zetelverdeling: 3  - 3

Boeing B737-800 van Air Europa voor traject Madrid - Brussel.

Drugs hond controleert de (hand)bagage.

Herinneringen.

Na een terugreis goed, gezond en veilig terug thuis aangekomen. De herinneringen en foto's zullen nog lang bijblijven. Deze rondreis is een topper. Het is een reis vol authenticiteit met vele hoogtepunten.

De hoogtepunten: 

• Potosi met de zilvermijn 
• Lagunes rond Uyuni
• Zoutvlakten van 'Salar de Uyuni'
• Het hoogste bevaarbare meer: Titicaca meer
• Isla de la Luna met de reuzecactussen
• Zoutblokken hotel
• Rotsblokken hotel
• e.a. ....

Nareis effect: als gevolg van het uurverschil van +6 uur, en een vlucht van 10,5 uur zonder slaap; heb ik de eerstvolgende nacht 13 uur aan een stuk geslapen. 

Dag 15: Van La Paz naar Santa Cruz, van 4.000m naar 400 meter zeeniveau.

Einde van de rondrit door Bolivia.

We verlaten La Paz en vliegen naar Santa Cruz. Vanuit Santa Cruz zullen we morgen de vlucht naar huis nemen. We dalen terug af naar een voor ons normale hoogte. La Paz ligt op 4.000 meter hoogte en Santa Cruz op 400 meter boven zeeniveau. Men voelt in Santa Cruz onmiddellijk de veel hogere zuurstof in de lucht. Zelfs elke kleine inspanning wordt veel beter verdragen; Mijn hartslag op de hoogte van La Paz tot in het zuiden van Uyuni, was 20 slagen/minuut hoger dan gewoonlijk op onze thuishoogte.

Hotel Europa in La Paz.

Van het hotel te La Paz naar de luchthaven.

We vertrekken om 8:45 uur vanuit het hotel in La Paz. Het lukt nog aardig om zonder veel vertraging naar de luchthaven te rijden. We rijden door het drukke centrum, voorbij de San Francisco kathedraal.

San Francisco kathedraal - La Paz.

De bus haalt ons op aan het hotel om 08:45 en we worden een half uur later en na 16 km, afgeleverd aan de luchthaven van El Alto Pa Paz, zo rond 09.15 uur. De internationale luchthaven van La Paz ligt in de stad El Alto. 

Parcours van Hotel in La Paz naar de luchthaven in El Alto.

Deze luchthaven heeft vooral binnenlands verkeer te verwerken. Er zijn vandaag 2 buitenlandse vluchten. Een naar Peru en nog een andere naar Colombia.

Met deze autobus naar El Alto Internationale luchthaven gebracht.

4.062 meter boven zeeniveau.

Het vliegveld is de hoogst gelegen internationale airport ter wereld en is de grootste internationale luchthaven van Bolivia na Santa Cruz. Op deze hoogte is er maar 60% van de lucht aanwezig in vergelijking met zeeniveau. Daardoor moeten de vliegtuigen die opstijgen in El Alto een hogere snelheid bereiken eer de vleugels genoeg lift hebben om het vliegtuig te dragen en om de lucht in te gaan. Tevens hebben de motoren hierdoor minder vermogen. Dit betekent een lange takeoff en zeer lang gas blijven geven vooraleer de toestellen de lucht in gaan.

Vluchtroute van La Paz naar Santa Cruz.

De vlucht vertrekt zelfs enkele minuten voor de gescheduleerde tijd. Om 11:00 uur vertrokken met een toestel van 'Boliviana de Aviacion', in een Boeing 737-800 met een zetelverdeling: 3 - 3.

La Paz gezien vanuit het vliegtuig.

Na een korte vlucht van 1 uur en 605 km landen we om 11:55 uur in Santa Cruz. Onze eerste gids Capuri wacht ons terug op waarop we 23 km rijden naar het 'Biocenter Gümbé'.

Santa Cruz.

We doen een bezoek aan het Biocentro Gümbé. Het betreft een landgoed van 24 ha. Trekpleisters zijn hier onder andere, een vlindertuin, een orchideeën tuin, een apeneiland, en een hoge uitkijktoren te midden van een enorme kooi met bomen, waarin verschillende tropische vogels hun habitat hebben.

Wandelweg door het center.

Toekan

Papegaai tracht het rugzakje van Hilda te openen.

Papegaaien vinden de bezoekers leuk.

Onze laatste gezamenlijke lunch wordt ons opgediend in het center. Om 17:00 uur vertrekken we dan naar het hotel voor een rit van 10 km waar we om 17:30 toekomen. .

De autobus voor de verplaatsingen in Santa Cruz.

We zullen het avondmaal overslaan, en ons concentreren op het maken van de valiezen voor onze terugkeer naar huis morgen We logeren de laatste nacht in Bolivia te Santa Cruz in het 5* Cortez hotel. Het is hetzelfde hotel waar we de 1ste en 3de nacht logeerden.

Dag 14: Van het Titicaca meer naar La Paz

Van Huatajata naar La Paz..

We verlaten Huatajata aan het Titicaca meer om naar de hoofdstad La Paz te rijden. Het is een rit van 110  km. De tijd hiervoor bedraagt een 2 uur. Het is een vroeg vertrek, om 07:15 uur. 

Van Huatajata naar La Paz met de bus.

Tijdens de rit is het opmerkelijk hoe de huizen er onafgewerkt uitzien. Ruwbouwen waar er niet meer aan gewerkt wordt. Dit is te wijten aan het systeem van taxatie. Op onafgewerkte huizen moet er geen belasting betaald worden. Het gevolg is dat er geen voegwerk gebeurt en dat de betonijzers nog zichtbaar uitsteken.  Op de velden is er ook niet veel activiteit te bespeuren. Bij het naderen van La Paz neemt de drukte fel toe en krijgen we reeds een overzicht van de benedenstad. 

Panorama van La Paz.

La Paz.

Het is de politieke en culturele hoofdstad van Bolivia. In deze miljoenenstad zit de regering. Eigenlijk is Sucre de hoofdstad. Maar de stad is vooral bekend doordat ze de hoogst gelegen hoofdstad ter wereld is, namelijk tussen de 3100 en 4100 meter hoogte. Aangekomen in de stad nemen we de kabelbaan. De stad is adembenemend en fascinerend tegelijkertijd. La Paz ligt op 3600 m hoogte en wordt omringd door verschillende bergen en vulkanen, waaronder de inmiddels uitgedoofde Illimani vulkaan.

Kabelbaan.

Na een rit van 82 km, bereiken we het mooie complex van het kabelbaansysteem. Met een lengte van 30 km is het de langste kabelbaan ter wereld. Tevens de hoogste ter wereld. We nemen de gele lijn die een lengte van 15 km heeft, en waar we in 30 minuten kunnen genieten van adembenemende uitzichten over deze enorme stad. La Paz telt verschillende kabelbanen, in verschillende kleuren, en die de  verschillende delen van de stad met elkaar verbinden. 

Uitzicht op La Paz vanuit de kabelbaan.

Het is gaaf om hoog boven de stad te zweven en onder je de eindeloze bebouwing van La Paz te zien. De uitzichten zijn fantastisch. 

In het kabelbaancomplex van La Paz.

Valle de la Luna.

Bij het eindpunt van onze rit met de gele kabelbaan, rijden we verder met de bus naar de 'Valle de la Luna'. Deze ligt een flink eind van de stad. (Van 10:25 tot 11:30 uur)

Het is een uniek gebied met maanlandschappen en bizarre geologische formaties op 10 km van het centrum van La Paz. Valle de la Luna of Moon Valley is eigenlijk helemaal geen vallei, maar een doolhof van canyons en gigantische torenspitsen.

Het zijn formaties, grotendeels samengesteld uit klei en zandsteen, die zijn ontstaan door de erosie van bergen door de sterke wind en regen in het gebied.

Toen de Amerikaanse astronaut, Neil Armstrong, die als eerste geland is op de maan, dit gebied bezocht, verklaarde hij dat dit gebied, er hetzelfde er uit ziet als het maanlandschap. Hierdoor gaven de Bolivianen er de naam van 'Moon valley' aan.

Muziekspelers poseren en spelen op een instrument. Om iets te krijgen;

Verder naar het centrum om in het restaurant 'Manq'a', de lunch te nemen. Hierna naar de heksenmarkt

Mercado de le Brujas of de Heksenmarkt.

Midden in het levendige toeristische centrum van La Paz, bevindt zich misschien wel de gekste en interessantste markt van Zuid-Amerika. De 'Mercado de Hechiceria' oftewel de Heksenmarkt. 

Die naam kreeg de markt niet voor niets. Hier kun je de meest bizarre spullen kopen. Onder andere gedroogde kikkers en foetussen van lama's aan wie een geneeskrachtige werking worden toegeschreven. 

Lama foetussen te koop.

Zij geloven namelijk dat je de boze geesten buiten je huis houdt als je de embryo's onder de voordeur begraven liggen. en dat geluk moet brengen. Deze markt ligt midden in het levendige centrum van La Paz. De rijkere Bolivianen offeren vaak een levende lama bij een nieuwbouwhuis, dat zou nog meer geluk brengen.

In de 'Heksenmarkt' straat.

Is het een toeristen val? Eigenlijk is het een aaneenschakeling van toeristenshops en van kraampjes die allemaal hetzelfde trachten te verkopen.

Plaza San Francisco.

Rond Plaza San Francisco bevinden zich de prachtige San Francisco kathedraal van La Paz. De Plaza San Francisco vormt een belangrijk onderdeel van de stad. Het is het ontmoetingspunt van de doorsnee Boliviaan.

San Francisco kathedraal.

Plaza Murillo en de Plaza San Francisco.

Het belangrijkste plein van La Paz is de Plaza Murillo. Een indrukwekkend plein, met een kathedraal, het presidentiele paleis en het parlementsgebouw. Opgericht in 1558 door Spaanse kolonisten, is het nu genoemd naar Don Pedro Domingo Murillo, een leider van de revolutie van1809 tegen de Spaanse bezetting en die uiteindelijk op het plein werd opgehangen. In het midden van het plein staat een standbeeld van president Gualberto Villaroel die in 1946 uit het presidentieel paleis werd gesleurd en opgehangen aan een lantarenpaal. 

Parlementsgebouw op Plaza Murillo

Standbeeld van president Gualberto Villaroel op Plaza Murillo.

Logies.

We logeren voor de laatste nacht op de 10de verdieping in het 5* Hotel Europa La Paz. Dit hotel heeft ruime prachtige kamers. Het is gelegen in het centrale gedeelte van La Paz. Men kan gemakkelijk naar het centrale 'Plaza Murillo' stappen, dat op 1 km er vandaan ligt. Op dit traject zijn er wel enkele steile straten te nemen.

Dag 13: Dag in het teken van het Titicaca meer.

Programma voor deze dag 13.

We verblijven nog een dag in Huatajata, waarbij het Titicaca meer centraal staat. We startten de dag om 07:45 uur. Een kort bezoek aan het 'Museo del Altiplano' dat aangrenzend aan het hotel gelegen is. 

Hotel te Huatajata aan het Titicaca meer.

Hotel te Huatajata aan het Titicaca meer.

Altiplana museum met de Limachi familie.

Hier krijgen we uitleg over het culturele erfgoed van de Aymaras en de Inca's. We ontmoeten er een lid van de Limachi familie. Dit zijn de bouwers van de totorariet boten Ra II en Tigris. 

Met iemand van de Limachi familie.

Met iemand van de Limachi familie.

Deze boten werden door Thor Heyerdahl gebruikt tijdens zijn expedities. Een van de bouwers van de boten van Thor is Demetrio. Zijn zoon, Firmin, zal trachten vanuit Australië tot Zuid-Amerika te varen. Hij geeft een beknopte uitleg over de verschillende expedities van de papyrus en rieten boten.

Nieuwsgierige lama.

Boottocht op het Titicaca meer.

Het Titicaca meer is het grootste meer van Zuid-Amerika. Het ligt op 3812 meter boven de zeespiegel en is het hoogste commercieel bevaarbare meer ter wereld. De diepte is gemiddeld 140-180 meter met maximaal 280 meter. Er bestaan meerdere versies over de naam Titicaca. Een ervan verklaart dat de naam voortkomt uit Titi = poema, en Caca = steen. Dit omdat vanuit de lucht gezien het meer lijkt op een poema die op jacht is naar een viscacha = Andeskonijn.

Met deze boot, een ganse dag op het Titicaca meer.

Isla de la Luna.

Na het bezoek aan de nazaten van de rietenboten is het om 09:15 uur tijd om met een snelle motorboot het Titicaca meer op te varen vanop de aanlegsteiger vlak bij het hotel. Vanuit Huatajata varen we op het Titicaca meer via de Street of Tiquina, naar het Isla de la Luna, naar Copacabana, en zo verder naar het 'Isla de la Sol'.

Isla de la Luna.

Naar het Isla de la Luna, of het Maaneiland.

Om deze laatste dagen te beginnen, is er een verplaatsing per boot naar het 'Isla de la Luna'. Ten oosten van het Isla del Sol ligt het veel kleinere Isla de la Luna, het maaneiland. Dit eiland heeft een grote mythologische betekenis. Hier wonen 27 families en de totale bevolking bedraagt 200 personen. Hier leeft de Koati community op het Isla de la Luna. 27 families en 200 inwoners.

Tempelcomplex op het Isla de la Luna.

In de tijd van de Inca's werd er een tempel gebouwd, de tempel van de Zonnemaagden. In deze tempel werden vaak mooie, heel jonge meisjes ondergebracht, die zich bezig hielden met verschillende handwerkkunsten, zoals weven, en die dienden als bijvrouwen voor de Inca's. Alleen de Incakeizer mocht het eiland en de maagden bezoeken. De maagden konden worden uitverkoren als tweede of derde vrouw van de Incakeizer. Soms werden ze ook geofferd op het Isla del Sol.

Na het bezoek aan het Isla de la Luna, verder naar Copacabana.

Copacabana, op 3840 m en uitvalsbasis voor het Titicacameer.

Nee, het is niet dat beroemde strand in Rio de Janeiro, maar wel over het sfeervolle stadje aan het Titicacameer. Deze stad vormt de belangrijkste Boliviaanse stad  uit de regio. Er zijn ongeveer 6000 inwoners, ligt op 3840 m hoogte en op 155 km van La Paz. Het ligt ingesloten tussen twee heuvels op een schiereiland. Er is een erg populair strandje. Het strand in Rio de Janeiro heeft zijn naam te danken aan deze stad. De Maagd zou namelijk ooit een aantal Braziliaanse zeelieden gered hebben die in een storm op het Titicaca meer waren gekomen. De stad ligt op slechts 7 km van Peru. In de taal van de Aymara betekent de naam 'zicht op het meer'. Het is ook de belangrijkste havenstad in Bolivia.

Kathedraal met de heilige Madonna.

De religieuze rol van de stad wordt zichtbaar door de enorme witte kathedraal in het centrum van de stad. Het is de standplaats van de maagd van Copacabana. Hierdoor is het een religieus centrum en pelgrimsoord voor de Bolivianen. 

Kathedraal met de Heilige Madonna.

Vertrek vanuit Copacabana. 

De 'Viergen de la Candelaria' of Virgen Morena (de donkerbruine Heilige Maagd) is de patrones van Bolivia. Aanvankelijk werd het beeld in een kapel geplaatst. Die kapel werd door de Spanjaarden uitgebouwd tot de huidige basiliek, die voltooid werd in 1805.

Isla del Sol.

Copacabana is de uitgangsbasis voor een bezoek aan het 'Isla del Sol'. Het is anderhalf uur varen naar het legendarische 'Eiland van de zon'. Het is niet groot: 9 bij 6 km groot. Het lijkt alsof je terug in de tijd bent gereisd. Hier leeft een cultuur die nauwelijks door het moderne leven is beïnvloed. Er zijn geen auto's op het eiland en vrijwel alles wordt per ezel vervoerd.

Isla del Sol

Het eiland heeft een heilige status, want volgens de lokale bevolking is de zon op deze plek gecreëerd.

Er is op het eiland een bron. Met een bepaald ritueel werden je alle zonden vergeven. Ook heeft deze bron een soort 'rejuvenile' effect. De lunch is op het 'Isla del Sol'.

Lunch op het 'Isla del Sol'.

Isla del Sol viewpoint.

Logies.

We keren terug naar het hotel 'Inca Utama' in Huatajata.We hebben vandaag 145 km gevaren op het meer. We logeren 2 nachten aan het Titicaca meer in Huatajata in het hotel 'Inca Utama'. We zijn tijdig terug aan ons hotel, om 16:30. Twee uur later worden we terug verwacht om een kort filmpje te bekijken over de 'Kallawaya' cultuur. Dit is hoe deze mensen van de planten en kruiden gebruik maakten voor de genezing van allerlei aandoeningen. Aansluitend hieraan konden we bij een sjamaan de toekomst laten voorspellen. In een aangepast kader smeet die tovenaar blaadjes coca in de lucht. Op de wijze hoe deze cocablaadjes vallen kon deze goochelaar (sjamaan noemt men dat hier) de toekomst voorspellen. We konden ook enkele vragen stellen over onderwerpen hoe die zich in de toekomst zouden voordoen. Deze brave tovenaar gaf een idee hoe dat er nog velen geloven in een soort getover.

Parcours op het Titicaca meer. Van Huatajata, via de Street of Taquina naar het Isla de la Luna, Copacabana, Isla del Sol terug naar Huatajata. 145 km.